Silikon Vadisi’ne ev sahipliği yaptığı için dünyada herkesten önce bilgisayar, internet ve cep telefonu gibi teknolojilere erişen ve bu teknolojileri benimseyen San Francisco, şimdi otonom arabalarla ilgili büyük bir tartışma yaşıyor. Otonom arabalar San Francisco’da halihazırda trafiğe çıkmış durumda fakat kent sakinlerinin yarısı bu araçlara karşı. Kent yönetiminin araçlara ilişkin yapacağı oylama öncesinde otonom araç geliştiricileri San Franciscoluları kazanmak için çabalıyor.
San Francisco’da trafiği bir anda turuncu ve beyaz, tepelerinde bir sürü alıcının olduğu arabalar doldurdu. Şu an iki marka trafikte; biri General Motors’un çoğunluk hissesine sahip olduğu Cruise, diğeri ise Google’ı da bünyesinde bulunduran Alphabet’in geliştirdiği Waymo. Yani iki Silikon Vadisi devi şirket, yeni bir teknolojinin “açılışını yapıyor”.
Fakat ilk tepkiler pek de olumlu değil. Kimisi arabaların trafikte araya girdiğini belirtirken, bazı yayalar da sosyal medyada arabaların tuhaf hareketlerinin videolarını paylaşıyor. En az iki evcil hayvanın dahil olduğu kaza rapor edildi. Otonom araç karşıtları ise, arabalarının tepelerine turuncu trafik kukası koyarak bu araçların kafalarının karıştırıyor ve arabaların oldukları yerde donmasına neden oluyor.
Otonom araba geliştiricileri de bastırıyor
General Motors da Alphabet de otonom araçlara milyonlarca dolar yatırım yaptı. Teknolojinin büyümesi ve patlama yapması için çaba harcıyorlar, o nedenle geri adım atacak gibi durmuyorlar.
San Francisco 800 bin kişinin yaşadığı bir kent. Şehirde yıllar içinde binlerce otonom araç testi gerçekleştirildi. Şimdi bu araçları geliştiren şirketler, arabaları aynı Uber ve Lyft gibi uygulamadan taksi çağrılabilen bir iş kolunda kullanabilmek amacında.
Şirketler amacına ulaşabilirlerse San Francisco, otonom araçların kentsel ulaşımda böylesi geniş bir çapta yer aldığı ilk yer olacak. Kaliforniya Kamu Hizmetleri Komisyonu bu ay bir oylama düzenleyecek. Oylamada, General Motors’un San Francisco trafiğindeki araç sayısını arttırması ve Waymo’nun da bütün sürüşlerden ücret alabilmesi değerlendirilecek. Oylama, halihazırda iki kere ertelendi ve komisyon, gelecek iki hafta boyunca geliştirici şirketlere araçlara yönelik güvenlik endişeleri konusunda savunmalarını yapma hakkı tanıyacak.
San Francisco Ulaştırma Dairesi Başkanı Jeffrey Tumlin, açık şekilde otonom araçlardan yana tutum sergiliyor ama bir de çekincesi var. Tumlin, “Bizce otonom araçlar inanılmaz teknolojiler ve ileride insanlardan daha güvenli şekilde sürecekler. Fakat endüstri henüz bunu sergileyebilmiş değil” demekte.
‘İnsanlar berbat sürücüler’
Cruise’un CEO’su Kyle Vogt, otonom arabaların dahil olduğu kaza sayısının azaldığına dair verilere işaret ederek, şu değerlendirmeyi yapıyor:
“Cruise, yılın başından bu yana San Francisco yollarındaki araç sayısını 5 katına katına çıkardı. Ülke çapındaki 400 aracının büyük çoğunluğu burada. Yeni olan bir şey, özellikle de teknolojik bir şey büyük şaşkınlık yaratır ve beraberinde de birçok soruyu getirir; dikkat çeker. Bu dikkat de tartışma yaratır.”
Şirket ayrıca, gazetelere verdiği tam boy reklamlarda “İnsanlar berbat şoförlerdir” başlığını attı ve geçen yıl ABD’de araba kazalarında 43 bine yakın kişinin yaşamını yitirdiği bilgisini verdi.
Kent konseyinde yapılacak oylamanın öncesinde ise, otonom araba karşıtı Safe Street Rebel (Güvenli Sokak İsyankarları) isimli grup protestolarını sıklaştırdı. Grup üyeleri eldiven ve yüz maskesi takarak, direksiyon başına geçti ve otonom araçların yoğun olduğu yerlerde sürüşler yaptı. Araçların üzerindeki turuncu trafik kukalarının otonom araba sensörlerinin kafasını karıştırması nedeniyle onlarca araç trafikte dondu.
Arka arkaya hareketsiz duran çok sayıda otonom araç ise trafikte kaosa yol açıyor. Donan araçlarla Cruise’un bağlantısının koptuğuna dair haberler ise geçtiğimiz günlerde büyük endişelere yol açmıştı.
‘Otonom arabalar vandallığa maruz kalıyor’
Bu protestolara şirketlerden kınama geldi, hatta Waymo bunların bir tür vandallık olduğunu belirtti. Waymo CEO’su Tekedra Mawakana, “Bahse konu şey, multi-tonluk, hareket eden bir araç, oyuncak değil” açıklamasını yaptı ve arabaları vandallığa maruz kaldığında yetkililerle temasa geçtiklerini dile getirdi.
General Motors, geçen yıl Cruise’un 102 milyon dolarlık satışını gerçekleştirdi ve aracın şirkete maliyetinin ise 3.3 milyar dolar olduğunu belirtti. CEO Mary Barra, General Motors’un otonom araç teknolojisine girişinin çok yeni olduğunu vurgulayarak, şirket yönetiminin gelecek 10 yılda elde etmek istediği gelirin 50 milyar dolar olduğunu söyledi.
Waymo ise, 2020’den bu yana başta Alphabet olmak üzere yatırımcılarından 5.7 milyar dolar tutarında yatırım topladı. Alphabet hissedarlarıysa Waymo ve diğer spekülatif girişimlere yapılan harcamaların azaltılması gerektiği kanaatinde.
Kaynaklar: Wall Street Journal, Wired