Modanın en büyük şirketleri de blokzincir teknolojisinden yararlanmaya başladı. Başta bünyesinde Louis Vuitton, Dior ve Tiffany gibi lüks markaların yer aldığı LVMH olmak üzere özellikle Avrupalı moda devleri 2021 yılında patlayan NFT modasına çabuk ayak uydurdular. Şimdi Amerikalı şirket Goblen’in Versace ve Michael Kore gibi markaları bünyesine katması moda dünyasında bir Avrupa, Amerika rekabetinin doğmasına sebep olabilir. Ancak bu rekabet ABD’li firmaların kriptoya daha mesafeli olması nedeniyle moda endüstrisinde blokzincir teknolojisinden yararlanan Avrupa ve yararlanmayan Amerika şeklinde bir ayrıştırma yaratabilir.
Blokzincire gömülü değiştirilemez belirteçler olarak tanımlanabilen NFT’ler, son bir kaç yıldır oldukça revaçta. Bu dijital mülkler, nadide bir sanat eseri, metaverse dünyasında sanal emlak, hatta atılan bir tweet bile olabiliyor. Bugüne kadar satılan en pahalı NFT olan ‘The Merge’ 91.8 milyon dolara alıcı buldu. BoredApeYatchClub, CryptoPunks gibi NFT koleksiyonları ise en revaçta olanları. NFT’ler blokzincire gömülü olduklarından kim tarafından alındığı ve daha önceki sahiplerinin kimler olduğu görülebiliyor. NFT piyasasının 2030 yılında 231 milyar dolar büyüklüğe ulaşacağı tahmin ediliyor.
Avrupalı moda devlerinden NFT atağı
Kripto dünyası şüphesiz moda devlerinin de ilgisini çekmiş durumda. Özellikle Avrupalı şirketler, NFT aksesuarları piyasaya sürerken metaverse moda haftaları düzenliyorlar. Bu şirketlerin başında ise dünyanın en zengin ikinci kişisi Fransız Bernard Arnault’un sahibi olduğu LVMH markası geliyor. Yakın zamana kadar “Sanal spor ayakkabı satmakla ilgilenmiyoruz. Gerçek dünyadayız” şeklinde demeçler vererek kriptoya mesafeli durduğunu belirten Arnault fikrini değiştirmiş durumda. Bunda kripto destekçisi iki oğlu Frederic ve Alexandre Arnault’un payı büyük.
LVMH bünyesinde bulunan mücevher üretecisi Tiffany&Co.’nun ürün ve iletişim müdürü olan Alexandre Arnault’un X.com hesabı profilinde bir CryptoPunk NFT’si var. Tiffany&Co., CryptoPunk NFT’lerinden oluşan 250 adetlik bir kolye koleksiyonunu piyasaya sürmüştü. Profil fotosu olarak bir BoredApeYatchClub NFT’si kullanan Frederic Arnault ise saat üreticisi Tag Heuer’in CEO’su. Tag Heuer ise ekranında NFT’ler olan bir akıllı saat piyasaya sürdü. Frederic Arnault yaptığı açıklamada, “NFT alanına derin bir ilgim vardı ve bu özelliğim, TAG Heuer’in teknolojide avangart ve yenilikçi olma geleneğine uyuyor” diyor. Arnault ayrıca Web3 teknolojisi ile ilgili faaliyetlerine devam edeceklerini vurguluyor.
LVMH’nin kripto hamleleri sadece Tiffany ve Tag Heuer ile sınırlı değil elbette. Bunun yanında LVMH, Louis Vuitton markası için yarattığı bir mobil oyuna NFT’ler ekledi. Şirketin bünyesinde bulunan bir diğer marka Fendi ise bir kripto cüzdanı için aksesuarlar üretti.
Diğer moda şirketleri de ayak uyduruyor
Diğer Avrupalı moda devleri de kripto teknolojisine adapte oluyor. Bünyesinde Gucci, Balenciaga, Yves St. Laurent gibi markaları barındıran Kering’in CEO’su Fransız François-Heri Pinault, blokzinciri tarihin akışını değiştirebilecek bir teknoloji olarak görüyor. Bunun yanında Gucci’de çeşitli NFT’ler içeren mücevherler serisini piyasaya sürdü. İtalyan lüks tüketim markası Prada da yakın zamanda NFT projelerini açıkladı.
Öte yandan Avrupalı şirketlere karşı ABD’de de bir moda devi doğuyor. Coach ve Kate Spade gibi markaların da sahibi olan New York merkezli moda şirketi Goblen, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada Versace, Jimmy Choo ve Michael Kors’un ana şirketi olan Capri Holdings’i yaklaşık 8,5 milyar dolara satın alacağını duyurdu.
Goblen’in ABD’de büyümesi, Avrupalı rakipleri LVMH ve Kering’e karşı bir rekabetin doğacağı kesin. Fakat bu rekabetin ayırıcı bir özelliği de var. ABD’li şirketler şimdilik kripto dünyasına mesafeli yaklaşıyorlar. Bunun özellikle 2021’de yükselen kripto paralar ile NFT’nin geçtiğimiz yıl sert düşüş yaşaması ve ABD’de kriptoya karşı olan düzenlemelerin Avrupa’ya göre daha sıkı olması gibi nedenleri var. Ancak Goblen Avrupalı rakipleri ile rekabet için, LVMH ve Kering’i örnek alarak markalarını kripto dünyasına adapte etme yolunu da seçmesi ihtimaller dahilinde. Ya da ABD ile Avrupa arasındaki bu uçurum daha da derinleşebilir.
Kaynaklar: Highsnobiety, observer, decrypt, cointelegraph